Van militair tot geweldloos verzetsstrijder

Yonatan Shapira werd in 1972 geboren op een militaire vliegbasis in het zuiden van Israel. Zijn vader was gevechtspiloot en leidde een squadron. Zo leek ook Yonatan voorbestemd om carrière te maken bij het Israëlische leger. Hij groeide op in Tel Aviv en ging 1991 bij het leger. Vanaf 1993 werd hij helikopterpiloot en vloog reddingsoperaties.

Op gegeven moment rezen bij hem twijfels over zijn werk en het Israëlische militaire beleid. Hij stelde in het geheim een brief aan de Israëlische regering en legertop op, welke uiteindelijk ook door 26 andere piloten getekend werd. In de zogenaamde ‘Pilots letter’ veroordeelden ze het beleid en weigerden ze nog langer deel uit te maken van de bezettingsmacht en onschuldige Palestijnen te doden. Zijn activisme van binnenuit leidde uiteindelijk tot zijn ontslag.

Als ‘refusenik’ werd hij medeoprichter van ‘Combattants for Peace’, een Israëlisch-Palestijnse NGO en beweging die zich inzet voor geweldloos verzet tegen de Israëlische bezetting en alle vormen van geweld in Israël en de Palestijnse gebieden.

Ook werd Shapira actief bij de organisatie ‘Boycot From Within’ en de beweging ‘Boycot, Divestment and Sanctions’ (BDS).

Bij de School for Peace (SFP), onderdeel van het vredesinitiatief Neve Shalom – Wahat al Salam heeft hij deelgenomen aan een Change Agent cursus. De SFP werd in 1979 opgericht als de eerste onderwijsinstelling in Israël die grootschalige veranderingen naar vrede en meer humane en gelijkwaardige betrekkingen tussen Palestijnen en Joden promootte. Later werd Shapira zelf ‘facilitator’ bij de workshops, trainingsprogramma’s en overige speciale projecten die ontwikkelt zijn door de SFP.

In Oostenrijk heeft hij aan het ‘European Study Centre for Peace and Conflict Resolution’ (ASPR) gestudeerd en zijn MSc geschreven.

Deze zomer is Shapira voor de vierde keer betrokken bij de ‘Freedom Flotilla’, waarbij geprobeerd wordt om door de Israëlische zeeblokkade te komen en Gaza van humanitaire hulpgoederen te voorzien, maar voornamelijk wordt geprobeerd om aandacht voor de situatie te vragen. Bij alle pogingen wordt door het Israëlische leger hard ingegrepen. In 2010, voordat Shapira erbij betrokken was, vielen bij zo’n actie negen doden. Zelf werd hij al eens gearresteerd en bij de laatste actie deze zomer raakte hij alles wat hij bij zich had kwijt behalve zijn paspoort.

Op dit moment verdient Yonatan Shapira de kost als helikopterpiloot bij de reparatie van stroomleidingen na stormen of bosbranden. Hij heeft een partner en dochter in Noorwegen, die hij zo vaak mogelijk bezoekt tussen zijn werk in de VS en het activisme in Israël en Palestina.

Yonatan Shapira als muzikant

In zijn periode als reservist startte hij in 2001 met muziek maken en ging later ook muziek studeren. Sinds 2016 gaf hij solo of met band circa 30 concerten. In 2017 bracht hij zijn eerste CD uit, welke hij bij de School for Peace in Neve Shalom – Wahat al Salam presenteerde. Een toepasselijke plaat omdat zijn muziek met Hebreeuwse, Arabische en Jiddische teksten vooral uitdrukking van zijn veranderingsproces en activisme zijn.

Numu Numu, Lullaby for Pilots, Jonatan Shapira

Artikel in SIVMO, gebaseerd op interview met Jonatan Shapira door Amy Goodman van Democracy Now in 2006