Opening conferentie Duitsland Keerpunt

Musis, Arnhem, 20 september 2019

Dames en Heren,

Na dit prachtige gedicht van Annabel van Kesteren heet ik u allen van harte welkom op de 14e conferentie van Bridge to the future. Ins  besondere heiße Ich den Deutschen Botschafter, Herrn Brengelmann willkommen. Sie haben uns geholfen bei unserer Suche nach Sprechern. Dafür sind wir Ihnen dankbar. Ik noem graag ook nog onze oprichtster en beschermvrouwe, Sophie Lambrechtsen-ter Horst. Het bestuur van onze Stichting liet zich bij de keuze voor het thema Duitsland Keerpunt inspireren door een opmerking van de journaliste Natascha van Weezel. Zij maakte die tijdens de conferentie van 2015 toen het over terugkeer ging. Dat was in het jaar van de massale vlucht van velen uit de oorlogsgebieden in het Midden Oosten. Zij zei toen dat het zo merkwaardig was dat de Syrische vluchtelingen allemaal naar Duitsland wilden gaan. Duitsland werd door hen kennelijk gezien als een aantrekkelijk land. En daar is in het verleden wel eens anders over gedacht. Deze observatie vormde reden genoeg daaraan via onze conferentie aandacht te besteden. Ik zal niet vooruitlopen op wat er aanstonds over dit thema zal worden betoogd. We hebben als bestuur gekozen voor twee subthema’s, te weten dat wat wordt aangeduid met dat wonderschone Duitse woord Vergangenheitsbewältigung, hoe ga je met je verleden om, en voor de blik op de toekomst. Per slot van rekening heten we Stichting War Requiem-Bridge to the future. Wat zal of kan de rol van Duitsland zijn in het nieuwe Europa dat al of niet na een Brexit zal ontstaan.

We hebben ernaar gestreefd het thema te laten belichten door Duitsers en Nederlanders. Een bijzonderheid is dat twee van de drie zo dadelijk opkomende Duitsers het Nederlands perfect beheersen. Enigszins beschaamd moet ik constateren dat er binnen afzienbare tijd intussen waarschijnlijk meer Duitsers het Nederlands beheersen dan er Nederlanders zullen zijn die het Duits beheersen.

Ik noem hen achtereenvolgens even en laat de verdere introductie aan onze moderator Anke Plättner over. Anke Plättner is een bekende televisiejournaliste, ze trad en treedt op bij zowel de ARD als de WDR. Zij is onder andere coördinatrice van de Duits-Nederlandse journalistenuitwisseling.

Als eerste zal prof. Jacco Pekelder het thema inleiden. Hij is verbonden aan de Utrechtse universiteit en bijzonder hoogleraar Neueste Geschichte Westeuropas aan de Universität des Saarlandes.

Sometimes the organisation of events is in luck. This happened this year when we asked the French-German author Géraldine Schwarz to be our guest. A translation of her prize winning book was published in Dutch under the title  De geheugenlozen just after our request. This book focuses on today’s theme. She will speak in English. Chère Géraldine, je me réjouis de votre présence ici.

Daarna volgt een optreden van Bastiaan Everink, oud-marinier en nu operazanger. Bastiaan voelt zich verbonden met de boodschap van onze Stichting en ons maatschappelijk engagement. Hij zet zich enorm in voor de veteranen, die meer erkenning verdienen. Hij is ook nauw betrokken bij de Stichting Lifeline en andere initiatieven gericht op het welzijn van de zwakkeren in de samenleving. Hij zal na het verhalen over het keerpunt in zijn leven een aria zingen over vrijheid, een begrip dat bij onze Stichting hoog in het vaandel staat, en daarbij worden begeleid door de in Berlijn wonende Claar ter Horst. Ik verwijs u ook naar zijn boek Strijdtoneel. Dat is machtig interessant. En ook dat is bij de boekenstand van Hijman Ongerijmd te verkrijgen.

After the break five young people, two from Germany and three from the Netherlands will debate some questions related to today’s theme. Anke Plättner will lead this debate. They participated in our program Be aware chaired by our board members Bertjan Verbeek and Heleen van Campen and Debbie den Besten.

Vele jongeren, maar ook ouderen bezochten in het verlengde van Be aware, ons jongerenprogramma, ook de drie films die we de laatste donderdagen in Focus vertoonden dank zij de goede medewerking van Focus Filmtheater en van onze zojuist genoemde bestuursleden en Mirjam Westen. De films hadden alle drie betrekking op het thema. Het waren Das schweigende Klassenzimmer, Gundermann en Sontagg mit Böhmermann. Met mij hebben velen deze films hogelijk gewaardeerd.

Dan volgt een optreden van Arnon Grunberg. Hem behoef ik bij u niet te introduceren. Wie kent hem niet van zijn romans, zijn columns, zijn voetnoten, zijn verslagen van verblijven in inrichtingen, nu weer? Ook van hem zult u werken bij de boekenstand aantreffen. Arnon Grunberg is ook een Duitsland-kenner. Dat blijkt al uit zijn debuut als romancier in 1994. Zijn ouders zijn allebei in Berlijn geboren (moeder 1927, vader 1912) en opgegroeid. Vol verwachting zien we naar hem uit, zeker nu hij onlangs in de Volkskrant ook aandacht besteedde aan het boek van Géraldine Schwarz.

Ten slotte zal de bekende Duitse parlementariër Otto Fricke optreden. Hij is lid van de FDP, de Freie Demokratische Partei, vergelijkbaar met D66 en/of de VVD. Hij onderhoudt ook beroepsmatig contacten met Nederland, kent Nederland goed en ook hij, net als Anke Plättner, spreekt Nederlands.

De conferentie is geopend en ik geef het woord aan Anke Plättner.

 

Geert Corstens

Voorzitter Stichting War requiem – Bridge to the future