Bij ethiek draait het om de gerichtheid op de ander, aldus oud-voorzitter van de Europese Raad Herman van Rompuy. “Niet op het eigenbelang maar denken aan een meer algemeen belang. Tot het overstijgen van een eigen ik en een eigen ego. Ethiek vraagt een inspanning.” Dat zit hem volgens Van Rompuy vooral in dagelijkse keuzes. Het leven is tenslotte een aaneenschakeling van details.

Twee weten meer dan één, zo eenvoudig is dat soms
Hij moedigt ons aan niet alleen te luisteren maar ook te praten met elkaar. “Twee weten meer dan één, zo eenvoudig is dat soms.” En, niet onbelangrijk, dit mag volgens hem langer duren dan een tweet. Bij het nemen van een beslissing is de tijd namelijk van belang. “En vergeet niet om geen schrik te hebben van tegenspraak en andere opinies. We zijn autonoom maar we zijn niet alleen.”

Foto Mona van den Berg

Vrede en tevredenheid
Ook Van Rompuy betoogt, net als Laura van Dolron in feite, voor een revolutie van de gematigden. “Vrede is een resultaat van werk. De EU is ooit gesticht om wraak te vermijden. Maar de EU kan alleen blijven bestaan als er tevredenheid is in de samenleving.”

Verzoening in Molenbeek
Van Rompuy haalt het voorbeeld aan van een man uit Molenbeek die zich na de moord op zijn vrouw wil verzoenen met de samenleving. Hij wil geen wraak, nee, hij wil de hand uitsteken naar allen in de maatschappij om een nieuwe samenleving op te kunnen bouwen. Dat is bewonderenswaardig vindt Van Rompuy en hij zegt dat helden dikwijls heel gewone mensen zijn. “Mensen die joden verborgen hebben in de oorlog waren niet de grote leiders maar de eenvoudigste mensen.”

Verbod op wanhoop
Hij eindigt met te stellen dat het moreel kompas altijd moet wijzen in de richting van de ander. We moeten ons altijd blijven inleven in de ander. En als we dat niet kunnen, laten we dan proberen in de huid te kruipen van iemand die we kennen en die er misschien op lijkt. Van Rompuy geeft ons nog een laatste boodschap mee: “Wij moeten mensen blijven van de hoop. Er zou maar één verbod moeten zijn, en dat is op wanhoop.”

Lees hier een uitgebreide samenvatting van de voordracht van Herman van Rompuy.

Bekijk hier de video.